#fast growers #tent organizations #agile
Często w naszych codziennych rozmowach o pracy używamy stwierdzenia, porównujemy naszą pracę, przedsiębiorstwo, organizację do cyrku. Określenie to ma charakter pejoratywny i ma wskazywać na chaos i lekkie podejście do wielu kwestii oraz działanie niezależnie od przeciwności. Ostatecznie „show must go on”. Pracując z szybko-rosnącymi organizacjami, czyli mającymi 20% przyrostu rocznie (fast growers company) zauważam wiele pozytywnych konotacji z cyrkiem.
Temat organizacji pracy cyrku stał się przedmiotem badań oraz praktycznych rozwiązań dla szybko wzrastających biznesów takich jak np. startup. Martin Parker z uniwersytetu w Bristol w artykule „Organizing the Circus: The Engineering of Miracles” zwraca uwagę, że ten typ organizacji przejawia wiele cech, które przydałyby się nowoczesnym firmom.
Pierwsza z cech „Tent Organization” to mobilność, widać to umiejętności przemieszczania się w poszukiwaniu klientów oraz wynajdywania nowych rynków. Większość firm jest dość statyczna i ściśle powiązana z miejscem swojej siedziby. Oczywiście może świadczyć usługi globalnie, ale jej siedziba jest stała.
Drugą ważną cecha jest to, że zespół cyrkowy tworzy społeczność (community), która nawzajem dba o siebie i silnie ze sobą współpracuje. Jest to cecha wysoce efektywnych zespołów i w biznesie zdarza się rzadko.
Pracownicy cyrku często zastępują się elastycznie adoptując się do nowych ról. Treser zwierząt może jednocześnie rozstawiać namiot cyrkowy, być kierowcą, akrobatka może pracować jako bileterka. Ponieważ wszyscy od siebie współzależą są skuteczni tylko, gdy współdziałają a może odwrotnie skuteczność wynika z akceptowalnej współzależności. Ta elastyczność (agile) wynika ze świadomości celu „show must go on oraz silnej wewnętrznej motywacji.
Obserwując tempo z jakim rozstawiany jest namiot cyrkowy nie można wyjść z podziwu, każdy ruch jest przemyślany i każdy wie co ma robić. Wynika to także do oddelegowania „na dół” procesów decyzyjnych. Jest to przykład empowermentu oraz “job craftnigu”. Powoduje to redukcję kosztów i „wyszczuplenie” procesów (lean managament) do granic możliwości. Przekłada się to na efektywność „tent organizations”
Szybki wzrost organizacji szczególnie startupów wymaga dużej mobilności oraz szybkiego reagowania ponieważ tylko takie daję szansę na zdobycie swojej niszy rynkowej zanim pojawią się nasi naśladowcy. Pozwala także na przekierowanie w kierunku zasobów, klientów wraz ze zmianami. Dlatego cechami organizacji namiotowej „tent organization jest upraszczanie procesów, pełna odpowiedzialność pracowników za ich działania (empoerment), prostolinijność, interdyscyplinarna współpraca (interduscplinary collaboration) prowadząca do nowych innowacyjnych rozwiązań. Ponadto poczucie „We” (My) lojalność wobec współpracowników połączona z wiarą, że chcemy aby nasza organizacja rosła.
Fundamentem tych działań jest właściwa rekrutacja pod kątem wartości jakie są ważne dla kandydatów oraz ich cechy osobowościowe. TO działanie powinno być połączone z nowoczesnym employer brandingiem oraz modelowaniem kultury organizacji „Celu” wg. modelu Harrisona (Ciężko pracujemy aby osiągnąć cel i razem świętujemy).
Brak posiadania w naszej organizacji cech kultury cyrku-namiotu może być istotną blokadą jego wzrostu, dlatego warto pochylić się nad tym zagadnieniem.
Cyrk swoimi tradycjami pewnie sięga starożytności. W nowoczesnej formie zawdzięczamy go angielskiemu, kawalerzyście, sierżantowi Philip Astley, który w 1769 uruchomił swój opierający się głównie na pokazach końskiej woltyżerki biznes.
To paradoksem jest fakt, że gdy po 270 latach cyrk przechodzi do historii to filozofia jego działania przeżywa renesans.
dr Sylwester Pietrzyk
