W jeden z listopadowych wieczorów po sąsiedzku w Promie Kultury na Saskiej Kępie miałem przyjemność uczestniczyć w cyklicznym spotkaniu z legendą polskiej psychologii panią dr Ewa Woydyłło (autorka wielu książek w tym „Droga do siebie o poczuciu własnej wartości[1]). Było ono poświęcone ważnym aspektom budowania relacji, wywieraniu wpływu, modelowaniu postaw zarówno w obszarze osobistym jak i zawodowym. Skłoniło mnie ono do zwrócenia uwagi jak ważna jest poczucie wartości lidera szczególnie w kontakcie z młodymi pokoleniami wchodzącymi na rynek pracy.
Mowa tu o pokoleniu „Z”, ludzi urodzonych od roku 1995 do roku 2012[2] (to także moi studenci). Na ich temat powstało wiele stereotypów takich jak: ponieważ wychowali się w całkowicie zdigitalizowanym świecie mają znikome kompetencje społeczne, brak lojalności wobec pracodawcy połączone z wysokimi wymaganiami co do swoje pracy, jednocześnie będącymi bardzo otwartymi i bezpośrednimi w komunikacji.
W mojej pracy szkoleniowej odbieram wiele sygnałów z szkolonych przeze mnie organizacji, że „Z-tki” są wysoce odporne na sposób kierowania przez kierowników z pokolenia X (osoby urodzone w 1965-80) czy Y (osoby urodzone w 1981-96). Niesie to za sobą wiele negatywnych skutków, a głównie zaburza transfer wiedzy od osób 50+ do młodszych pracowników[3]. Odpowiedzią na to wyzwanie może być zmiana paradygmatu przywództwa w kierunku większego zwrócenia uwagi liderów na potrzeby swoich pracowników i niezakładanie, że to co było akceptowane przez niego 20-30 lat temu w relacji z jego szefem będzie funkcjonowało obecnie.
W kontekście przywództwa empatycznego lider stara się zrozumieć swoich pracowników, być wrażliwym na ich potrzeby i troski oraz tworzyć środowisko, w którym ludzie czują się zrozumiani i wspierani. Empatyczny lider jest gotów wysłuchać opinii i doświadczeń innych, co pomaga w budowaniu silnych relacji w zespole. Empatia w zarządzaniu została spopularyzowana przez Daniela Golemana w latach 90 ubiegłego wieku[4].
Zalety empatycznego przywództwa obejmują zwiększoną lojalność pracowników, lepszą komunikację, poprawę motywacji i atmosfery w miejscu pracy. Empatyczni liderzy są bardziej skłonni do współpracy i rozumieją, że każdy pracownik jest jednostką o indywidualnych potrzebach i umiejętnościach. Poczucie własnej wartości lidera może mieć istotny wpływ na sposób, w jaki kieruje on ludźmi i zarządza zespołem. Nie można skutecznie rozpoznawać emocji innych osób jeśli nie robi się tego z własnymi.
Oto kilka aspektów, które ilustrują, jak poczucie własnej wartości może wpływać na styl przywództwa:
Samopoczucie i pewność siebie: Lider o silnym poczuciu własnej wartości może być bardziej pewny siebie w podejmowaniu decyzji i podejmowaniu ryzyka. To może przekładać się na bardziej zdecydowany i autonomiczny styl kierowania zespołem.
Umiejętność radzenia sobie z krytyką: Lider o zdrowym poczuciu własnej wartości może lepiej radzić sobie z konstruktywną krytyką. Może być bardziej otwarty na opinie innych i gotów do samodoskonalenia, nie czując się zagrożonym lub bezwartościowym.
Motywacja do rozwijania innych: Silne poczucie własnej wartości może prowadzić do motywacji do wspierania i rozwijania innych. Lider, który ceni siebie, może również doceniać i rozwijać potencjał innych członków zespołu, co przyczynia się do budowania pozytywnej kultury organizacyjnej.
Jednak warto zauważyć, że ekstremalne poczucie własnej wartości, które przechodzi w arogancję lub brak otwartości na innych, może prowadzić do problemów w zarządzaniu zespołem. Dlatego ważne jest, aby lider zachował równowagę, szanując zarówno siebie, jak i innych, oraz rozwijając zdolność do efektywnej współpracy i komunikacji.
Empatyczne przywództwo jak każdą kompetencje można rozwijać podczas szkoleń. Szczególnie sprawdza się w zespołach wielopokoleniowych, a przecież już pracujemy w miejscach, gdzie występują cztery jednocześnie. Zapraszam na nasze szkolenia.
dr Sylwester Pietrzyk
[1] E. Woydyłło, Droga do siebie O poczuciu własnej wartości, Wydawnictwo Literackie 2022, Kraków
[2] A. Williams, How to Spot a Member of Generation Z, „The New York Times”, 18.092015, ISSN 0362-4331
[3] S. Pietrzyk, Zarządzenie wiedzą w organizacjach w dobie senioralizacji społeczeństwa. PWE Warszawa 2020.
[4] D. Goleman, Inteligencja emocjonalna, Media i rodzinna, Poznań 1998,